A może… autobusem do Skały?

Wieści dotyczące planowanego uruchomienia nowego autobusu „314” (Dworzec Płaszów – Trąbki) na południe od Krakowa zaktywizowały również pasażerów w północnej części aglomeracji – dojeżdżających z i do Skały. Gmina ta do tej pory była właściwie pozbawiona dostępu do krakowskiej komunikacji miejskiej, nie licząc obsługującego ledwie kilka przystanków na obrzeżach i omijającego główną trasę „267” (Krowodrza Górka – Smardzowice). Mieszkańcy pomyśleli jednak, że skoro kolejne rejony wokół Grodu Kraka uruchamiają nowe połączenia aglomeracyjne, to czemu Skała miałaby pozostawać w tyle? W efekcie zastanawiają się właśnie nad pismem do burmistrza Gminy w sprawie uruchomienia linii autobusowej.

Jako że od czasu do czasu lubię zająć się szacowaniem kosztów nowych linii czy dodatkowych kursów, wspomniani mieszkańcy zaprosili mnie do współudziału w pomyśle i poprosili o podliczenie potencjalnych kosztów doprowadzenia krakowskiej komunikacji miejskiej do Skały. Możliwych rozwiązań jest przynajmniej kilka, wśród nich tak uruchomienie zupełnie nowej linii, jak i wydłużenie jednej albo więcej z istniejących już teraz, kończących obecnie trasę tuż przed Gminą. Jakie opcje zatem wchodziłyby w grę? Poniżej krótkie opracowanie. (Notka: przy propozycjach i wyliczeniach założę, że autobusy kończyłyby bieg na rynku w Skale – to tylko celem przykładu, oczywiście można je jeszcze wydłużyć do dalszych miejscowości.)

---

Nowa linia

Pierwszą rzeczą która przychodzi do głowy jest uruchomienie nowego autobusu. Jego trasa mogłaby być poprowadzona na przykład wzdłuż Drogi Wojewódzkiej 794 (DW794), w następujący sposób: Krowodrza Górka – Prądnicka – Pleszowska – Glogera – Zielonki – Januszowice – Przybysławice – Brzozówka – Cianowice – Skała. Zaletą uruchomienia nowego połączenia byłaby oczywiście niezależność w ułożeniu liczby kursów czy godzin odjazdów od innych gmin, w szczególności od Zielonek. Do tego takie rozwiązanie nie wpłynęłoby na tłok w istniejących obecnie liniach. Wady? Największe koszty ze wszystkich propozycji. Jeśli przyjąć kursowanie co godzinę w szczycie i co dwie w pozostałych porach oraz w weekendy (odpowiednio 16 kursów w dni powszednie, 10 w soboty oraz w święta), rocznie kosztowałoby to około 1.220.000 zł (milion dwieście dwadzieścia tysięcy złotych; MPK ma płacone 6,14 zł za każdy przejechany kilometr, tegoroczne stawki dla linii aglomeracyjnych oraz pozostałych są dostępne w tym artykule). Nawet jeśli uwzględnić, że krakowski ZIKiT dopłaca połowę do funkcjonowania autobusów wyjeżdżających poza granice miasta, to wciąż Skała musiałaby rocznie wyłożyć ponad sześćset tysięcy złotych. Być może częściowo dołożyłyby się również Zielonki, jednak nie ma takiej gwarancji.

Przykładowa propozycja rozkładu nowej linii, zakładając 16 kursów w dni powszednie i 10 w soboty i święta. Oczywiście poszczególne godziny odjazdów to tylko przykłady, chodzi o oddanie ile tych kursów by mniej więcej było.

---

Wydłużenie którejś z istniejących dziennych linii

Alternatywą dla uruchomienia nowego autobusu byłoby wydłużenie jednego albo więcej obecnie funkcjonujących. Tu pod rozwagę można by wziąć każdy kończący w okolicach Skały. Zaletą takiego podejścia jest większa liczba kursów przy tych samych nakładach (ewentualnie niższe koszty jeśli zostawić niezmienioną liczbę kursów), wadą konieczność uzgodnienia zmian z gminami które już opłacają podane linie, a także dostosowanie się w godzinach odjazdów. Przy takim wariancie trzeba też uwzględnić jak bardzo poszczególne linie są zatłoczone i czy starczyłoby miejsca dla nowych pasażerów. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie by – przy znalezieniu środków – zwiększyć ich liczbę kursów tak by tym bardziej były gotowe przyjąć zwiększone potoki pasażerskie. Które linie wchodziłyby w grę?

„227”: Wydłużenie na trasę Krowodrza Górka – Zielonki – Garlica Murowana – Wola Zachariaszowska – Górna Wieś – Owczary – Cianowice Małe – Skała. Samo wydłużenie kosztowałoby rocznie około 1.207.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. sześćset tysięcy zł) a więc prawie tyle co uruchomienie wspomnianego wyżej nowego połączenia. W tej cenie jednak mieszkańcy Skały zyskaliby znacznie więcej kursów bo „227” wykonuje ich 27 w dni powszednie i 15 w weekendy. Drobną wadą byłoby lekkie kluczenie przez Górną Wieś, jednak oznaczałoby to tylko parę minut straty. Całościowo i tak w mojej opinii byłoby na plus dzięki większej liczbie kursów i tym samym krótszemu średniemu czasowi oczekiwania na połączenie.

Obecny rozkład „227” z Górnej Wsi w kierunku Krakowa.

„237”: Wydłużenie na trasę Krowodrza Górka – Zielonki – Januszowice – Przybysławice – Owczary Pętla – Owczary – Cianowice Małe – Skała. Samo wydłużenie kosztowałoby rocznie około 677.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. trzysta czterdzieści tysięcy zł). To tańsza opcja głównie dzięki temu że „237” kończy obecnie trasę bardzo blisko granicy gminy Skała, jednak wykonuje też odrobinę mniej kursów niż „227” (choć wciąż więcej niż nowy autobus w powyższej propozycji) – odpowiednio 21 w dni powszednie i 11 w weekendy. Wadą byłyby wjazdy po drodze do pętli w Owczarach, a w weekendy również do Trojanowic. Na oba jednak traci się jedynie po parę minut, czasowo zatem znów mogłoby to wyjść na korzyść dzięki większej częstotliwości w stosunku do propozycji nowego autobusu.

Obecny rozkład „237” z Owczar w kierunku Krakowa.

„257”: Wydłużenie na trasę Nowy Kleparz – Węgrzce – Michałowice – Narama Remiza – Owczary – Cianowice Małe – Skała. Samo wydłużenie kosztowałoby rocznie ok. 638.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. trzysta dwadzieścia tysięcy zł). Cena porównywalna zatem do „237” choć „257” ma mniej kursów, odpowiednio 17 w dni powszednie, 9 w soboty i 7 w święta. Wydaje się to być zatem gorszą opcją, do tego trasa prowadziłaby mocno naokoło przez Węgrzce. Z zalet należy jednak wymienić dojeżdżanie linii aż do Nowego Kleparza który to znajduje się w centrum Krakowa (pozostałe autobusy kończą na Krowodrzy Górce).

Obecny rozkład „257” z Naramy w kierunku Krakowa.

„267”: Wydłużenie na trasę Krowodrza Górka – Zielonki – Januszowice – Korzkiew – Maszyce – Smardzowice – Cianowice Małe – Skała. Samo wydłużenie kosztowałoby rocznie ok. 424.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. dwieście dziesięć tysięcy zł). „267” obecnie jako jedyne dociera do gminy Skała, choć ledwie do Smardzowic i nie obsługuje zatem samego miasta. Mimo wszystko dzięki temu koszty pociągnięcia go dalej byłyby najniższe, choć i kursów niestety wykonuje mniej: 12 w dni powszednie i 10 w weekendy. Trasa ma jednocześnie zalety i wady – z jednej strony, jako jedyna zapewniłaby lepsze skomunikowanie poszczególnych terenów wewnątrz Gminy, w szczególności połączyła Smardzowice ze Skałą. Z drugiej, krążenie przez Smardzowice oraz Marszowiec wydłuża czas przejazdu do Krakowa o ok. 10 minut. Mimo wszystko jednak, z racji ceny oraz tego że linia już obecnie kończy trasę na terenie Gminy, jej wydłużenie wydaje mi się jedną z najprostszych i tym samym najłatwiejszych do wdrożenia scenariuszy.

Obecny rozkład „267” ze Smardzowic w kierunku Krakowa.

„280”: Wydłużenie na trasę Nowy Kleparz – Węgrzce – Bibice – Michałowice – Wola Zachariaszowska – Górna Wieś – Garlica Duchowna – Owczary Pętla – Owczary – Cianowice Małe – Skała. Samo wydłużenie kosztowałoby rocznie ok. 394.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. dwieście tysięcy zł). Tu sytuacja jest podoba jak z „257”, trasa naokoło przez Węgrzce, mniej kursów – w dni powszednie 11, w weekendy 8, za to dojazd aż do Nowego Kleparza w centrum Krakowa.

Obecny rozkład „280” z Owczar w kierunku Krakowa.

---

Wydłużenie nocnej linii

Na deser możemy jeszcze przeliczyć ile kosztowałoby doprowadzenie przy okazji do Skały połączenia nocnego. Tu kandydat jest właściwie jeden – to uruchomione niecały rok temu „937” jadące dokładnie po śladach dziennego „237”. Jego wydłużenie na trasę Krowodrza Górka – Zielonki – Januszowice – Przybysławice – Owczary Pętla – Owczary – Cianowice Małe – Skała kosztowałoby rocznie ok. 77.000 zł (koszt dla Gminy: połowa, czyli ok. trzydzieści cztery tysiące zł), zapewniając każdej nocy dwa kursy do i z Skały.

Obecny rozkład „937” z Owczar w kierunku Krakowa.

---

Podsumowanie

Oczywiście świetnie byłoby uruchomić nową linię, a jednocześnie wydłużyć kilka istniejących. Jednak musimy być realistami, koszty każdego połączenia są spore i idą w setki tysięcy złotych każdego roku. Która z opcji byłaby zatem najbardziej realna? Podsumujmy w skrócie koszty doprowadzenia każdego autobusu do Skały:

• nowy autobus – 1220000 zł
• „227” – 1207000 zł
• „237” – 677000 zł
• „257” – 638000 zł
• „267” – 424000 zł
• „280” – 394000 zł
• „937” – 77000 zł

Niewątpliwie uruchomienie nowej linii jest kuszące. Zapewniłoby to realny przyrost liczby kursów na północ od Krakowa, gotowych przyjąć dodatkowych pasażerów. Jednak jak na swoją cenę – ponad milion dwieście tysięcy złotych – nie oferuje aż tak dużo, ledwie kursy co godzinę w szczycie i co dwie w pozostałych porach. Oczywiście można ich uruchomić więcej, jednak to zwiększa koszty jeszcze bardziej.

Praktycznie w tej samej cenie, a nawet odrobinę taniej, można pociągnąć do Skały linię”227″. Ta zapewniłaby regularne połączenie, w dni powszednie kursujące nawet co 40 minut, mające też więcej odjazdów w weekendy. Otwartą kwestią jest czy autobusy pomieściłyby dodatkowych pasażerów, jednak dalej może wyjść taniej dołożyć parę kursów do „227” niż uruchamiać całkiem nową linię.

Wg mnie najlepszą opcją w tej cenie byłoby jednak wydłużenie „237” i „267”. Łącznie kosztowałoby to ok. milion sto tysięcy zł rocznie, a więc – zakładając że mamy wciąż ten sam budżet – starczyłoby nawet jeszcze na nocne „937”. Mając zatem do wyboru jeden nowy autobus, albo wydłużenie dwóch dziennych i jeszcze nocnego, ciężko nie docenić zalet tej drugiej opcji. Tym bardziej, że w takim układzie połączenie ze Skałą zyskałyby dwa ciągi: z Brzozówki, i ze Smardzowic. Łącznie te trzy linie wykonywałyby 35 kursów w dni powszednie i 23 w weekendy, a zatem ponad dwukrotnie więcej niż w wariancie z uruchomieniem nowego połączenia.

To oczywiście przy założeniu posiadania większych środków. Gdyby pieniądze były ograniczone, można na start wydłużyć samo „237” albo nawet samo „267”. Tu koszty byłyby odczuwalnie niższe, a uwzględniając że Skała musiałaby pokryć tylko ich połowę, wydaje się że powinny być do udźwignięcia. Oczywiście kursów nie będzie wtedy aż tak dużo, jednak zawsze jest to jakiś start i i tak poprawa względem obecnego stanu w którym pasażerowie w ogóle nie mają dostępu do komunikacji miejskiej. W takim przypadku zawsze też można kiedyś, gdy znajdzie się więcej środków, wydłużyć również kolejne autobusy.

To są jednak tylko moje opinie, decyzja należy do mieszkańców i władz Skały. Czy uda się wywalczyć włączenie tych okolic do systemu krakowskiej komunikacji? Trzymam kciuki.

Jacek Mosakowski

Reklama