Rozkłady autobusów z lotniska z 1997

Za parę godzin pożegnamy 2018 rok, jednocześnie witając 2019. A czyż nie ma lepszego momentu na wspominki niż przełom lat? Dziś cofniemy się jednak nie do ostatnich miesięcy, lecz do czasu sprzed dwóch dekad. Kiedyś przeanalizowaliśmy przy pomocy strony Web Archive jak zmieniły się rozkłady autobusowe przy Dworcu Głównym (obecnie Teatrze Słowackiego), w poniższym artykule natomiast odwiedzimy rejony lotniska w Balicach. Jak wypada dzisiejszy dojazd do Kraków Airport w porównaniu z rokiem 1997?

Obecnie połączenie transportem zbiorowym z lotniskiem opiera się na Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (tymczasowo z powodu modernizacji trasy część kursów jest zastąpiona przez autobus, jednak na potrzeby tego artykułu przyjmę, że SKA po prostu jeździ co pół godziny) oraz trzech liniach aglomeracyjnych: „208” pojawiającej się co godzinę-dwie, „252” co pół godziny oraz nocnym „902” wykonującym 6-7 kursów w odstępach mniej więcej godzinnych. W 1997 wprawdzie nie było kolei czy kursów nocnych, za to w ciągu dnia funkcjonowały aż trzy autobusy: „152”, „208” oraz pospieszny „D”. Niestety porównując rozkłady z dnia dzisiejszego z tymi sprzed dwudziestu lat ciężko nie odczuć, że – mimo uruchomienia pociągów – w temacie dojazdu do lotniska zapanował zastój. Szczególnie, jeśli porównać jak Kraków Airport się w międzyczasie rozwinął.

„152” (Port Lotniczy – Cracovia)

„152” było w 1997 po prostu linią która łączyła lotnisko z centrum najszybszą drogą – przez Wolę Justowską do Alei Trzech Wieszczów, by zakończyć bieg przy Cracovii (obecnie Cracovii Stadionie). Nie było jednak w tym zadaniu osamotnione – na całej trasie było zdublowane przez pospieszne „D”, które dodatkowo jechało do Dworca Głównego i dalej do Alei Przyjaźni w Nowej Hucie. Samo „152” mocno zmieniło swój charakter wraz z reformą 1999, kiedy to zostało wydłużone właśnie do Alei Przyjaźni, tak naprawdę wchłaniając w siebie wspomniane „D”. Dziś można by powiedzieć, że podobną rolę do ówczesnego „152” pełni uruchomione w 2016 i mające odrobinę dłuższą trasę „252” (Kraków Airport – Os. Podwawelskie). I choć „dwusetka” ma trochę więcej kursów (cały tydzień co 30 minut, podczas gdy „152” poza szczytem jeździło co 60) to pamiętajmy, że nie ma już wsparcia dodatkowej linii „D”.

„208” (Port Lotniczy – Dworzec Główny)

Trasa „208” jest prawie ta sama co dawniej, zmieniła się jednak liczba kursów i to niestety na minus. W 1998 linia jeździła co 30 minut w szczycie, co 60 poza i co ok. 40 w weekendy. Dziś przez cały tydzień kursuje co 60, oprócz godz. 9-13 kiedy to pojawia się jeszcze rzadziej – co dwie godziny. Skalę zmian najlepiej oddaje liczba kursów, która spadła niemal dwukrotnie (blisko 30 na dzień w 1997, obecnie 15-16). Zawirowania miały miejsce również wokół trasy: linia po paru latach najpierw została skrócona do Nowego Kleparza, by w 2008 – w ramach reformy połączeń aglomeracyjnych – w ogóle być wyrzuconą z centrum i zakończyć swój bieg w Bronowicach Małych, razem z innymi „dwusetkami”. Nie spodobało się to jednak pasażerom – tak z lotniska którzy cenili sobie dodatkowe połączenie z centrum (oprócz linii jadącej przez Wolę Justowską), jak i z Balic dla których był to jedyny autobus do serca Stolicy Małopolski. W efekcie jeszcze w tym samym roku „208” zostało z powrotem wydłużone, i to prawie na macierzystą trasę – do Dworca Głównego Wschód, gdzie kończy bieg po dzień dzisiejszy. Część kosztów wydłużenia wzięło na siebie lotnisko, część Zabierzów, resztę Kraków.

„D” (Port Lotniczy – Aleja Przyjaźni)

„D” było linią pospieszną jadącą z lotniska przez Wolę Justowską do centrum, a następnie przez Olszę II do Alei Przyjaźni w Nowej Hucie. Wspomagała tym samym dwa inne autobusy: wspomniane „152” (Port Lotniczy – Cracovia) oraz pospieszne „B” (Chełm – Centrum Administracyjne Huty im. Tadeusza Sendzimira, obecnie znane jako Kombinat). Z tą drugą zresztą łączyła ją relacja na tyle bliska, że później w 1997 obie zamieniły się końcówkami: „B” trafiło do Portu Lotniczego, a „D” zostało skrócone do Chełmu. Linie były pospieszne jednak tylko z nazwy – w praktyce zatrzymywały się na prawie wszystkich przystankach, omijając na całej trasie dosłownie kilka z nich. Co więcej, za tę przyjemność trzeba było dodatkowo płacić. „D” kursowało jedynie w dni powszednie, za to dość często – co 15-20 minut. W 1999 zostało zlikwidowane, a właściwie zamienione w dzisiejsze „152”.

Stan obecny

Porównując dzisiejszą ofertę dojazdu na lotnisko z tą sprzed ponad dwudziestu lat trudno nie uznać, że Miasto i Województwo trochę odpuściły walkę o pasażerów na tej trasie. Oczywiście, uruchomiono połączenie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej które zapewnia szybki i omijające korki dojazd do centrum – w ok. 20 minut jest się w rejonach Dworca Głównego. Tylko co z tego, skoro pociąg ten kursuje ledwie co 30 minut. I nawet jeśli oferuje olbrzymią liczbę miejsc, znacznie większą niż w autobusach miejskich, to wciąż jest linią na którą trzeba czekać nawet pół godziny (znów, pomijam obecne tymczasowe utrudnienia w związku z modernizację trasy i uruchomieniem komunikacji zastępczej). Czyli – w zależności od szczęścia – mój dojazd do Krakowa zajmie może 20, a może 50 minut (!)

Mocny regres nastąpił w autobusach. Linii jest mniej, kursów też. I nawet jeśli doliczyć pociągi, to w 1997 mieliśmy 8 kursów/h w szczycie a dziś mamy 5. Poza szczytem też jest odrobinę na minus i tylko weekendy wychodzą minimalnie na plus. A przecież przez te 20 lat nastąpił olbrzymi skok w liczbie pasażerów korzystających z Portu Lotniczego: w 1997 było to niecałe 260 tysięcy (źródło), w tym roku będzie to ponad 6,5 miliona! Liczba osób wzrosła zatem 25-krotnie, podczas gdy liczba kursów transportu publicznego nie dość że się nie zwiększyła, to jeszcze zmalała. Z czego korzystają zatem ci wszyscy dodatkowi dojeżdżający? To proste, z samochodów…

Czy jest jakaś szansa na poprawę? Niestety na to się nie zanosi. Pociąg – po zakończeniu modernizacji – prawdopodobnie dalej będzie kursował ledwie co pół godziny. Przypomnijmy, że kilka lat temu – jeszcze gdy kolejka docierała po jednym torze i tylko do tymczasowej stacji położonej kilkaset metrów od budynku lotniska – urzędnicy obiecywali, że po otwarciu nowej, dwutorowej trasy, częstotliwość kursów zwiększy się do 15 minut. Otwarcie nastąpiło, ogłoszono sukces a tymczasem… pociągi pojechały tak samo rzadko jak dawniej, czyli co pół godziny.

A jak z autobusami? Do 2016 roku funkcjonowało „292” obsługiwane przegubowcami i kursujące co 20 minut – to już było coś. Urzędnicy ZIKiT doszli jednak do wniosku, że autobusy jeździły puste i zlikwidowali linię – na Woli Justowskiej zastępując ją nowym „192”, a na odcinku do Balic uruchamiając „252”. Sęk w tym, że na „252” zostały skierowane krótkie autobusy, a do tego jeszcze pojechało ono rzadziej – co 40 minut (po skargach pasażerów częstotliwość zwiększono do 30). Czyli: mniejsze wozy, za to rzadziej. Nie dziw więc, że w „252” potrafi obecnie panować tłok – sam niedawno byłem świadkiem jak ludzie nie mieścili się do autobusu na Woli Justowskiej. Nie widać tego jednak w pomiarach potoków pasażerskich, bo te… nie uwzględniają bagaży. Jeśli zatem wyjdzie z nich, że autobusem jechało 60 osób to urzędnikom może wydawać się, że jest to mało jak na wóz mogący pomieścić około stu osób. Tymczasem w praktyce ludzie stoją w drzwiach, bo spora część jadących ma jeszcze duże bagaże. W 2012 pojawił się plan uruchomienia nowej linii „308”, jednak nie został on wcielony w życie. Zastój dziwi tym bardziej, że w wielu innych rejonach miasta komunikacja miejska została w ostatnich latach wzmocniona.

Czy to naprawdę nie wstyd, że lotnisko półtoramilionowej aglomeracji krakowskiej, obsługujące rocznie 6,5 milionów pasażerów, wisi na pociągu co pół godziny oraz dwóch autobusowych wydmuszkach? Czy naprawdę nikogo z decydentów nie gryzie, że Kraków Airport obsługuje 25 razy więcej pasażerów niż dwadzieścia lat temu, a tymczasem liczba kursów komunikacji miejskiej się w międzyczasie zmniejszyła?

Tym bardziej, że polepszenie oferty nie musiałoby wiązać się z kosztami dla budżetu. Na należącej do Hiszpanii Majorce autobus lotniskowy dla osób mających kartę mieszkańca (podobnej w założeniach do Karty Krakowskiej) kosztuje 1 Euro (ok. 4 zł), lecz dla odwiedzających bez tejże już 5 Euro (ponad 20 zł). Dzięki temu udaje się utrzymać wyższą częstotliwość kursów bez nadmiernego obciążenia budżetu. W Krakowie pociąg czy autobus kosztują niby tylko parę złotych, lecz kursują tak rzadko że zwyczajnie sporo osób rezygnuje i wsiada w samochód czy taksówkę – bo jeśli za pół godziny mogą już być w hotelu, albo dalej stać na peronie stacji lotniskowej, to wybór jest oczywisty.

Jacek Mosakowski

Reklama