„243” do Nowego Bieżanowa?

Dziennik Polski poinformował kilka dni temu, że trwa dyskusja nad kształtem funkcjonowania autobusu „243”, kursującego na trasie Podgórze SKA – Węgrzce Wielkie. Zaczęło się od mieszkańców zgłaszających problemy ze zmieszczeniem się do pojazdów wspomnianej linii w godzinach szczytu, oraz generalnie skarg na zbyt słabą częstotliwość – „dwieście czterdziestka trójka” jeździ w dni powszednie ledwie co ok. 40-60 minut, a w weekendy co godzinę-dwie. Pasażerowie składają prośby o zwiększenie liczby kursów od wielu lat – Wieliczka (po terenie której przebiega wspomniana linia) prosiła nawet krakowski Zarząd Transportu Publicznego o zagęszczenie odjazdów, ten jednak odmówił zasłaniając się brakiem wolnych wozów. Pojawił się zatem pomysł ze strony urzędników ZTP, by skrócić „243” do Nowego Bieżanowa, tj. na trasę Nowy Bieżanów Południe – Ćwiklińskiej – Mała Góra (powrót: Barbary) – Bieżanowska – Węgrzce Wielkie, w zamian zwiększając częstotliwość. Ta propozycja wydaje się jednak mocno kontrowersyjna. Może zatem warto poszukać mniej drastycznych rozwiązań?

Pętla „Nowy Bieżanów Południe”.

Nie do końca wierzę, że w całej sytuacji chodzi o brak autobusów. Sytuacja taborowa bywa w Krakowie napięta, jednak głównie z 18-metrowymi przegubowcami – podczas gdy na „243” kursują krótkie wozy 12-metrowe. Jednak nawet jeśli rzeczywiście brakowałoby tego jednego autobusu, to zawsze ZTP mógł odpowiedzieć że będzie taka możliwość np. po kolejnej dostawie wozów. Bardziej podejrzewam, że poszło o pieniądze – niezależnie czy Wieliczka chciała się dołożyć czy nie do dodatkowych kursów, Kraków musiałby też wyłożyć dodatkowe środki. A obecnie sytuacja jest mocno napięta, brakuje 30-40 mln zł na funkcjonowanie komunikacji miejskiej w 2019. Dlatego zaproponowane skrócenie do Nowego Bieżanowa to próba zmieszczenia się w tym samym budżecie.

Czy jednak jest to dobry pomysł? Obecnie „243” dojeżdża aż na Wielicką, oferując świetne możliwości przesiadki na siedem dziennych linii tramwajowych i kilkanaście autobusowych. Po skróceniu wachlarz ten by się drastycznie skurczył, i choć oczywiście oferta komunikacyjna z Nowego Bieżanowa nie jest zła, to jest ona jednak znacznie gorsza niż na wspomnianej Wielickiej. W szczególności, nie przesiądziemy się tu na takie linie jak „304”, „50” czy „11”. Co gorsza, takie skrócenie oznaczałoby znaczny ubytek na pozostałej części ulicy Bieżanowskiej, której mieszkańcy obecnie mają do dyspozycji parę „143+243”. Przecież „243” powstało właśnie z wydłużenia części kursów dawnego „143”. Zabranie zatem „dwusetki” oznaczałoby de facto cięcia i ograniczenie liczby kursów o ok. 1/4. A przecież mieszkający przy tym ciągu też mają swoje potrzeby komunikacyjne, zresztą skargi na tłok w „143” są tak samo regularne – jak zatem urzędnicy mogą proponować zabieranie autobusów, zamiast dołożenia?

Z lewej – rozkład „143” z końca 2007 roku (sprzed uruchomienia „243”), z prawej – z początku 2008 (po utworzeniu „243”) i który w zbliżonej formie utrzymał się do dzisiaj (klik powiększa).

Proponowane przez ZTP rozwiązanie oceniam zatem raczej negatywnie. A czy są inne opcje? Tak. Może warto byłoby rozważyć inne skrócenie, mniej ograniczające możliwości przesiadki? Na przykład zmianę trasy „143” i „243” tak, by kończyły trasę dwa przystanki wcześniej, przy dworcu kolejowym: Dworzec Płaszów – Wielicka – Bieżanowska – Bieżanów / Węgrzce Wielkie. Przypomnijmy zresztą, że taka właśnie marszruta funkcjonowała do 2012 roku, a linie wydłużono głównie by zapełnić świecący pustkami nowy terminal autobusowy przy Powstańców Wielkopolskich. Potem roszady końcówek między Dw. Płaszów a Powst. Wlkp. miały miejsce jeszcze niejednokrotnie – choćby w czasie budowy łącznicy kolejowej w Podgórzu – jednak ostatecznie zdecydowano się skierować je na wydłużoną trasę. Może jednak lepiej byłoby w zamian przeznaczyć te pieniądze, potrzebne na pokonanie dodatkowego odcinka, na zwiększenie częstotliwości kursów?

Trasa do Dworca Płaszów jest o około 1,2 km krótsza niż ta do pętli „Podgórze SKA”. Wydaje się mało, jednak przemnożone przez liczbę odjazdów, daje już realne oszczędności. Oszczędności, które można by w zamian wydać na podwyższenie częstotliwości. Gdyby skrócić zarówno „143” jak i „243”, to zyski starczyłyby na dołożenie blisko 40 kursów tygodniowo „243” w każdą stronę. W praktyce może nawet jeszcze więcej, gdyby Wieliczka też się dołożyła – wszak gminy ościenne pokrywają połowę kosztów kursujących do nich autobusów.

Co by to oznaczało w praktyce? Dzięki takiej zmianie „243” mogłoby np. kursować co 30 minut w szczycie (obecnie co 45), co godzinę w weekendy (obecnie w większości co dwie), a nawet starczyłoby na wydłużenie godzin funkcjonowania w te dni. To tylko przykład – sposobów zagospodarowania dodatkowych odjazdów byłoby mnóstwo. Warto byłoby też rozważyć przy okazji poprawę koordynacji obu autobusów – obecnie np. w weekendy „143” i „243” jadą w nieregularnych odstępach: raz wychodzi dwadzieścia parę minut, a raz blisko godzina. Tu jest duże pole do poprawy.

Z lewej – obecny rozkład „243” na trasie do „Podgórza SKA”, z prawej – propozycja po skróceniu do Dworca Płaszów. Kolorem czerwonym zaznaczyłem dodatkowe kursy.

Oczywiście skrócenie miałoby swoje wady – część mieszkańców straciłaby bezpośredni dojazd do węzła przesiadkowego „Podgórze SKA”. Pomiary potoków pasażerskich wykazały jednak, że ze wszystkich pasażerów „143/243” dojeżdżających do Wielickiej, zaledwie 1/6 jechała do wspomnianego węzła, podczas gdy pozostałe 5/6 wysiadało wcześniej – na przystankach „Bieżanowska”, „Kabel” i „Dworcowa”. Im zatem zmiana trasy nie robiłaby różnicy. A jeśli uwzględnić wszystkich pasażerów tych linii, to różnice są tym większe – tylko 1/7 jedzie do „Podgórza SKA”. A na wzmocnieniu „243” zyskałoby sporo osób – tak pasażerów z Węgrzc Wielkich, jak i ulicy Bieżanowskiej.

Podsumowując – mam wrażenie, że obecnie sytuacja jest średnia, jednak ZTP chce trochę wylać dziecko z kąpielą. Propozycja skrócenia linii do Nowego Bieżanowa może i oferuje zwiększenie częstotliwości „243”, jednak kosztem znacznego ograniczenia wachlarza przesiadek, a także kosztem mieszkańców ulicy Bieżanowskiej którzy straciliby niemałą część kursów. Tymczasem opcja ze skierowaniem „243” (oraz „143”) do Dworca Płaszów, choć nie idealna, jest mniej drastyczna i do tego zapewnia zwiększenie częstotliwości kursowania komunikacji miejskiej na prawie całej trasie, z czego skorzysta znacznie więcej osób.

Niestety urzędnicy obecnie wydają się wzbraniać rękami i nogami przed kierowaniem autobusów z powrotem do Dworca Płaszów. Końcówka ta, która służyła przez dziesięciolecia, wpadła teraz w niełaskę. W zeszłym roku mieszkańcy, wraz z radnym dzielnicowym, próbowali wywalczyć skierowanie do tej końcówki nocnego „643” – zmiana ta skróciłaby czas oczekiwania na przesiadki z/do tramwaju „69”, do tego nawet przyniosłaby symboliczne oszczędności w budżecie. ZIKiT jednak się nie zgodził, nawet mimo tego że boje toczono przez wiele miesięcy, a ich odpowiedź zamykała się głównie w „nie ma takiej potrzeby, bo czas oczekiwania na przesiadkę wynoszący 15 minut na zewnątrz w nocy nie wymaga skracania”. Wydaje się więc, że z jakichś dziwnych względów, Dworzec Płaszów nie ma już szans zaistnieć jako pętla.

Jacek Mosakowski

Reklama