Skrócenie „194” do osiedla Podwawelskiego – komentarz

Od jesieni czuć było, że najbliższy rok będzie stał pod znakiem cięć. Koronawirus tylko pogorszył sprawy – załamanie gospodarki oznacza mniejsze wpływy do budżetu i konieczność oszczędzania gdzie się da. Dotychczas serwowano nam doraźne ograniczenia w rozkładach, sugerując że są po to by później uniknąć większych zmian w transporcie. Teraz zaczynają jednak wchodzić cięcia na stałe. Na pierwszy ogień poszło „194” które zostało zabrane pasażerom z Ruczaju i pojechało na osiedle Podwawelskie.

Napisać, że zmiana ta jest kontrowersyjna, to jak nic nie napisać. „194” (do niedawna na trasie Czerwone Maki – Krowodrza Górka) było jednym z najbardziej zatłoczonych autobusów w Krakowie. Łączyło Ruczaj i Kampus UJ z centrum miasta, w tym z Alejami czy Miasteczkiem Studenckim, nie dziw więc że autobusem tym jeździły tłumy. Sytuacja była na tyle intensywna, że na początku 2018, w ramach maksymalizacji, uruchomiono bliźniacze „114” (Pod Fortem – Chełmońskiego Pętla) które odciążyło tytułową linię na najbardziej obleganym odcinku.

Próby skrócenia „sto dziewięćdziesiątki czwórki” podejmowano kilkukrotnie – zawsze pod argumentem, że „autobus nie powinien dublować tramwaju”. Jednak do tej pory zawsze kończyły się one fiaskiem, nie bez powodu. Tak, na południowym odcinku linia dubluje tramwaje. Sęk w tym, że tramwaje nie dojeżdżają do Alej – jednego z najbardziej obleganych ciągów w mieście. Z kolei Ruczaj to olbrzymi sypialna, w dodatku ciągle się rozbudowująca. Trudno zatem było sobie wyobrazić, by dwa tak ważne rejony nie miały ze sobą bezpośredniego połączenia. Aż do teraz.

Problemów jest więcej, bo pod nieobecność „194” na pewno część jej pasażerów przejmie „114”. Tylko że „sto czternastka” i tak jest załadowana, bo oprócz Ruczaju obsługuje też Kliny – czy na pewno jest w stanie przyjąć dodatkowe potoki? Co więcej, nie uwzględniono że Czerwone Maki to przecież węzeł przesiadkowy, m.in. dla pasażerów ze Skawiny, Skotnik czy – od niedawna – Sidziny. Co teraz mają robić ci pasażerowie, chcący dojechać choćby do Alej? Przesiadać się najpierw na Czerwonych Makach, a potem jeszcze raz przesiadać na Rondzie Grunwaldzkim? Trudno uznać to za atrakcyjną ofertę. Co gorsza, niektóre kursy autobusów aglomeracyjnych nawet nie dojeżdżają do Krakowa tylko kończą w Skawinie. To jak, podróż z trzema przesiadkami?

Wydaje się, że urzędnicy w dość nieładny sposób wykorzystali fakt, że uczelnie obecnie prowadzą zajęcia zdalnie. Sporą częścią pasażerów „194” byli studenci, a ci teraz siedzą w domach – brak autobusu zaczną odczuwać dopiero po wakacjach. Tym samym Zarząd Transportu Publicznego (ZTP) wyeliminował sporą grupę potencjalnych protestujących. Oczywiście tylko tymczasowo, jednak zawsze łatwiej wprowadzić zmianę „po cichu”, a potem gdy pasażerowie wrócą, argumentować że „w końcu tak już jest od miesięcy i zmiana się przyjęła”.

A przecież skądś znamy te historie i te argumenty? W latach 2010-2012, gdy Miasto dotknął kryzys, tak samo szukano oszczędności w komunikacji miejskiej. I tak samo padło na autobusy. Najpierw wyrzucono z Nowego Bieżanowa „502” (do 2010 na trasie Nowy Bieżanów Południe – Plac Centralny), a później „163” (do 2011 na trasie Nowy Bieżanów Południe – Kombinat). Tak samo mówiono wtedy, że „autobusy nie powinny dublować tramwajów”, „po co mają stać w korkach skoro obok tramwaj jedzie szybciej” itd. Jednak nie oszukujmy się, nie chodziło o dobro pasażerów, a o szukanie oszczędności po najmniejszej linii oporu.

Dlaczego warto pamiętać historię „163” i „502”? Dlatego, że skrócenie żadnej z nich nie obroniło się, i – po naszych bojach wspólnie z mieszkańcami i Radą Dzielnicy XII – obie wróciły na południe miasta pod nowymi postaciami. Dla „pięćsetki” zaproponowaliśmy by, zamiast dublować tramwaje na Wielickiej, odciążyła zatłoczone linie na Kamieńskiego. I pomysł wypalił, a z czasem „503” – bo taki numer dostało nowe wcielenie – nawet stało się najczęstszym autobusem w mieście! A „163”? Zaproponowaliśmy, by pojechało skrótem przez Złocień i Rybitwy. I choć tuż po powrocie było jedynie szczytówką, to cieszyło się popularnością i z czasem stało się pełnoprawną, całotygodniową linią.

Kto wie, czy ze skróceniem „194” nie będzie podobnie. Historia wydaje się powtarzać: by szukać oszczędności, urzędnicy skracają popularną linię autobusową, używając jako pretekstu dublowanie tramwajów. To dublowanie nie motywuje ich jednak by poszukać lepszej, bardziej optymalnej trasy (tak jak „503” mogło pojechać Kamieńskiego, a „163” przez Złocień i Rybitwy). Również ze „194” można było poszukać miejsc, gdzie było potrzebne. Może na Kobierzyńskiej, gdzie mimo pojawienia się „114”, wciąż czuć niedobór połączeń (tym większy po ścięciu „166”)? A może na Rydlówce, która od kilku lat dopomina się – na razie bezskutecznie – o dostęp do jakiejkolwiek linii transportu zbiorowego?

Miasto zasłania się, że pocięcie „194” wynika z problemów budżetowych, jakie spowodowała pandemia. Jednak jest to połowa prawdy. Wszak cięcia komunikacji mieliśmy od wielu miesięcy. To nie wirus dokonał we wrześniu ograniczeń w wieczornych rozkładach, to nie wirus zabrał kursy „16” czy „132”, to nie wirus skrócił „14” do Bronowic czy dokonał oszczędności nawet w Sidzinie (zamiana dłuższego „166” na krótsze „156”). Od wielu miesięcy było wiadomo, że w budżecie na transport brakuje kilkudziesięciu milionów zł i stąd te cięcia. Kryzys wywołany pandemią tylko tę dziurę zwiększy, ale nie jest jej jedyną przyczyną.

Nawet nie wiadomo, czy skrócenie „194” jest na stałe, czy tymczasowo – co więcej, sami urzędnicy sobie tutaj zaprzeczają. Z jednej strony w artykule dla Eski ZTP wypowiedziało się, że:

Linia 194 będzie kursować w dotychczasowych godzinach i z dotychczasową częstotliwością. ZTP podkreśla, że skrócenie trasy jest rozwiązaniem tymczasowym.

Z drugiej, w oficjalnym komunikacie wyraźnie napisano, że:

linia 194 będzie kursować po nowej stałej (skróconej) trasie

Drodzy urzędnicy, jak to zatem jest? Skoro zmiana jest chwilowa, to czemu ogłoszono ją jako stałą? Nawet jeśli skrócenie miałoby trwać wiele miesięcy, nic nie stało na przeszkodzie by uznać je za tymczasowe. Wszak „8” czy „13” od kilkunastu miesięcy kursują na zmienionych trasach (przebudowa Krakowskiej), a „22” ma takową już nawet od półtora roku (zamknięcie trasy do Walcowni).

Oby „194” wróciło na Czerwone Maki. Tak, może i autobusy nie powinny dublować tramwajów. Jednak jeszcze bardziej nie powinno się odcinać od siebie dwóch dużych ciągów jakimi są Ruczaj i Aleje. A że na tym drugim nie ma torowiska – i jeszcze długo nie będzie – to na razie pozostaje tylko autobus.

Jacek Mosakowski

Reklama