Bitwa o Avię

Informacja o planowanym uruchomieniu nowej linii „198” na trasie Skarżyńskiego – Avia – Stella-Sawickiego wywołała istną burzę. Sporo osób ucieszyło się że wreszcie dostaną dostęp do autobusu, jednak pojawiło się też niemało głosów krytyki. Co gorsza, oliwy do ognia dorzuciła Rada Dzielnicy IV Czyżyny. Myślę, że warto zatem przedyskutować stan rzeczy.

Planowana trasa „198”. Grafika: ZTP / OpenStreetMap.

Transportowo Avia jest niefortunnym rejonem. Wyjazd z tego kilkunastotysięcznego osiedla zapewnia tylko jednopasmowa ulica Orlińskiego, z wylotami na południe i na zachód. Ciasność ulic i zakrętów uniemożliwia skierowanie tu normalnych autobusów, a do istniejących przystanków komunikacji miejskiej jest daleko, zwłaszcza ze wschodnich budynków – zarówno dojście do tramwajów na al. Jana Pawła II, jak i autobusów na os. Dywizjonu 303, wymaga blisko kilometrowych marszów.

Mieszkańcy Avii od kilku lat dopominają się o uruchomienie dodatkowego przystanku na Stella-Sawickiego, u wylotu Orlińskiego. I zdecydowanie mają rację. Przystanek ten jest planowany, jednak wymaga przebudowy układu drogowego i, by nie rozkopywać miejsca i nie wydawać pieniędzy dwukrotnie, będzie wykonany w ramach planowanego dojazdu do Małopolskiego Centrum Nauki Cogiteon. To jednak wciąż kwestia dwóch-trzech lat. Pamiętajmy też, że wspomniany przystanek rozwiąże tylko część problemów Avii – raz, że z dalszych bloków wciąż będzie ok. 700 m dojścia, dwa że wachlarz połączeń na Stella-Sawickiego jest ograniczony – to głównie „129” do centrum, jadące okrężną drogą i „178/578” do Podgórza i Ruczaju.

Stąd narodził się pomysł osobnej linii, dedykowanej mieszkańcom Avii. Zaproponowana trasa „198” wzbudziła jednak wiele wątpliwości. Sprawa przebiegu linii przez to osiedle nie była prosta. Zgodzę się z tymi Czytelnikami którzy mówili, że Avia powinna dostać dalekosiężny autobus, choćby „129”. Niestety ciasny układ uliczek uniemożliwia skierowanie regularnych, dużych pojazdów przez środek osiedla – wjazd mają tylko małe autobusy (np. 9-metrowe Autosany), mniejsze od standardowych kursujących na większości krakowskich linii. Z tego względu „129”, „142” czy „178” odpadały – potrzebne było nowy połączenie. Avia jest po prostu źle zaprojektowana transportowo a obecna, nowa ekipa urzędników, próbuje naprawić błędy popełnione przez innych. Osiedla się nie zbuduje od nowa, więc zostaje kombinować z tym co jest.

Sporną kwestią stało się też omijanie przez „198” węzła „Wiślicka”. Urzędnikom zależało by autobus oferował szybki i jak najbardziej punktualny dowóz do al. Jana Pawła II, skąd tramwajami mieszkańcy mogliby dostać się do innych rejonów miasta. Przy „Wiślickiej” tworzą się spore korki, w których utykają też autobusy. Stąd propozycja krótkiej trasy ze Skarżyńskiego, skupiającej się właśnie na zapewnieniu wysokiej częstotliwości kursów i dobrej przesiadki. Niemniej zmiana trasy, tak by linia przejeżdżała przez „Wiślicką”, jest rozważana, choć będzie to miało swoje dobre i złe strony.

Sprawie nie pomogła reakcja Rady Dzielnicy XIV Czyżyny (RDXIV) oraz części lokalnych aktywistów, których nieprzychylne nastawienie do nowej linii czuć było od samego początku. W efekcie nastraszono mieszkańców kilkoma nieprawdziwymi argumentami, które niestety przebiły się do świadomości ludzi. Jednym z nich było widmo rzekomej likwidacji dziesiątek miejsc parkingowych pod infrastrukturę dla autobusu, np. przystanki. Jak się okazało, w rzeczywistości znikną jedynie… cztery miejsca. I choć to wciąż jakiś ubytek, to jednak zyski – dostęp do autobusu dla setek mieszkańców – znacznie przewyższają przecież straty. Niemniej mleko się rozlało i wiele osób z Avii protestuje przeciwko „198” myśląc, że zniknie masa miejsc parkingowych. Nie ma co się zatem dziwić, że z czasem pojawiało się coraz więcej i coraz dziwniejszych problemów. Niektóre osoby potrafiły nawet napisać że autobus kursujący raz na 10 minut… powiększy korki na osiedlu.

Wkład protestujących w blokowanie „198” był niestety większy. Nie rozumiejąc idei stojącej za tą linią, w szczególności potrzeby szybkiego dowozu pasażerów do tramwaju (z krótką trasą o wysokiej częstotliwości), zaczęli oni forsować pomysł by „198” krążyło po całym rejonie: od al. Jana Pawła II przez Avię, Włodarczyka, Hynka do Czyżyn Dworca. Argumentowano to m.in. tym, że niektóre bloki na Hynka mają po 500-600 m do najbliższego przystanku. A przecież nie o to chodzi!

Przy projektowaniu tras przyjmuje się że większość pasażerów powinna mieć przystanek w odległości do 400-500 m, taka akceptowalna odległość wyszła też z badań. Nie jest dużym problemem, kiedy blok czy dwa mają do przejścia trochę ponad te 500 m. Problemem jest, kiedy kilkunastotysięczne osiedle, takie jak Avia, ma do tych przystanków prawie kilometr. Trasa przez Włodarczyka zresztą mało komu by służyła bo i tak szybciej byłoby podejść na autobusy na al. gen. Andersa, zamiast objeżdżać połowę Czyżyn. Co więcej, urzędnicy sprawdzili i taka marszruta wymagałaby likwidacji kilkudziesięciu dodatkowych miejsc parkingowych – przy której planowane zabranie czterech na Avii to błahostka. Wreszcie, znacznie dłuższa trasa, przy ustalonym budżecie, oznaczałaby że linia pojechałaby dużo rzadziej.

Zarząd Transportu Publicznego (ZTP) spotkał się z mieszkańcami i Radą Dzielnicy i wyjaśnił wszystkie te sprawy. Szkoda jednak, że do rozmowy nie doszło zanim nastawiono część osób negatywnie. Być może jest to lekcja dla ZTP na przyszłość, by organizować spotkania konsultacyjne przed ogłoszeniem oficjalnych planów. Wszyscy na tym zyskają.

Ze swej strony obawiam się, czy wspomniane korki na Orlińskiego nie utrudnią funkcjonowania linii. Gdyby „198” kursowało co 7-10 minut, tak jak początkowo mówiono, to i tak zawsze coś by przyjechało. Jeśli jednak pojedzie co 20, i jeszcze utknie w zatorach, to może stać się całkowicie niepunktualne. W pierwotnych planach sporą niedogodnością był również brak przystanków po zachodniej części Avii. Zgłosiłem to jednak ZTP i zostały one dodane – na powyższej mapce, oznaczono je jako „Orlińskiego”.

Co dalej? W ostatnim czasie ZTP przeprowadzał szeroko zakrojone konsultacje z mieszkańcami. Przebieg trasy „198” będzie zależał od ich wyników – wkrótce powinniśmy się dowiedzieć, co udało się ustalić. Na tę chwilę rozważane są dwa scenariusze: albo skierowanie linii po pierwotnej trasie do Skarżyńskiego, albo wydłużenie do Mistrzejowic (Mistrzejowice – Wiślicka – Avia – Stella-Sawickiego). Ten drugi wariant jednak ma swoją cenę: z powodu dłuższej trasy, autobusy pojechałyby rzadziej, do tego utykałyby w korkach przy Wiślickiej. W obu scenariuszach, martwi jednak spadek planowanej częstotliwości. Dla trasy do Skarżyńskiego początkowo mówiono o kursach co 10 minut albo częściej, teraz przewija się „minimum co 12”. Jeszcze gorzej wypada wariant do Mistrzejowic, gdzie autobusy mogłyby pojechać nawet tylko co 20. Jeśli „198” ma kursować trzy razy na godzinę, to traci to sens – mało kto będzie czekać 20 minut by podjechać na tramwaj, skoro może do niego podejść w 10-15.

PS. Mam znajomych mieszkających na Avii. Drodzy Czytelnicy, jak myślicie, jaka była ich reakcja gdy dowiedzieli się o planach utworzenia „198”? Czy było to „protestujemy, będą likwidować miejsca parkingowe”? A może „nie zgadzamy się bo autobusy utrudnią przejazd samochodom”?

Nie. Powiedzieli po prostu „o, świetnie, wreszcie nie trzeba będzie chodzić 15 minut do tramwaju”.

Jacek Mosakowski

Nowa linia „198” do Avii

Pandemia odpuszcza i oby taki stan rzeczy się utrzymał. Był to czas szczególnie ciężki dla komunikacji miejskiej – część pasażerów odwróciła się od transportu zbiorowego, inni przerzucili się na pracę czy naukę zdalną, ograniczając liczbę podróży. To wszystko wpłynęło na spadek wpływów z biletów i powiększenie strat jakie corocznie przynosi kursowanie autobusów i tramwajów. Sytuacja jednak powoli się polepsza, a miasto – mimo tych problemów – chce kontynuować proces rozwijania komunikacji miejskiej. Jednym z tych elementów mają być nowe linie które zostaną uruchomione po wakacjach. Na pierwszy ogień: autobus „198” do os. Avia!

Trasa „198”. Grafika: mapy google.

Częstsze „178” i „578” od jesieni

Przedwczoraj pisałem o planowanych od października wzmocnieniach linii „114” (Pod Fortem – Chełmońskiego Pętla). Jak wspomniałem na końcu artykułu, nie jest to jedyny autobus który ma w roku akademickim zyskać wyższą częstotliwość. Kolejnym, a właściwie kolejnymi, jest para „178” i „578”.

Podział dawnego „178/478” na linie „178” do Łagiewnik i „578” do Czerwonych Maków. Grafika: Zarząd Transportu Publicznego (ZTP).

Autobus do SSE Czyżyny – nowa petycja [Odpowiedź ZIKiT]

Pod koniec 2017 roku odżył temat uruchomienia autobusu do Specjalnej Strefy Ekonomicznej Czyżyny. Na łamach kraboka opisywałem nową petycję, którą przygotował Michał Błąkała, jeden z mieszkańców dojeżdżających w te rejony. Dziś prezentuję stanowisko, jakie otrzymał od urzędników w odpowiedzi na przygotowane postulaty.