Wracają nocne tramwaje – jednak czy to dobrze?

Zarząd Transportu Publicznego (ZTP) zlecił MPK jak najszybsze przywrócenie kursowania nocnych tramwajów „62”, „64” i „69”. Możemy zatem spodziewać się, że wrócą one w ciągu tygodnia-dwóch. Jednak czy to dobra informacja? Nie jestem przekonany.

Nocne tramwaje mają wrócić do kursowania w noce pt/sob, sob/ndz i ndz/pon – w pozostałe dalej będą wyjeżdżać zastępcze autobusy „662”, „664” i „669” (przed pandemią, tramwaje funkcjonowały również w noce czw/pt – teraz tak nie będzie). Na przystankach będą pojawiać się wciąż zaledwie co godzinę.

I… tyle ze zmian. Od pewnego czasu otrzymywałem przecieki, że urzędnicy przymierzają się do ponownego wzmocnienia komunikacji nocnej. Wychodzi niestety na to, że zamiana „66x” w „6x” to jedyne co nas czeka w najbliższym czasie. Niestety, dalej zawieszone będą linie „611”, „612”, „643”, „903”, „915” i „920”, z kolei „605” dalej nie będzie miało weekendowych kursów do Bielan, „637” będzie dalej pocięte, a Złocień wciąż będzie musiał czekać na zadeklarowane już przez ZTP uruchomienie całotygodniowego połączenia do centrum.

Każdy kurs nocnego tramwaju kosztuje Miasto prawie dwa razy więcej niż autobusu na tej samej trasie. Czy, obserwując jak pocięta jest komunikacja nocna, ile rejonów straciło obsługę, i ile miejsc wciąż nie może się doczekać nawet paru kursów w weekendy – czy zamiana autobusów w tramwaje, kosztująca masę pieniędzy, powinna rzeczywiście być priorytetem? Nawet na szybko – czy nie lepiej było zostawić „66x” i puścić je co 30 minut, zamiast „6x” co godzinę?

Nocne tramwaje mają zresztą znacznie więcej wad i po cichu liczyłem, że roczna przerwa w ich kursowaniu zostanie wykorzystana do przemyślenia, czy naprawdę są one potrzebne. Po pierwsze – zwyczajnie się wleką, a wraz z nimi ich autobusowe odpowiedniki „66x” bo mają ustawione te same rozkłady by zgadzały się godziny odjazdów. Wleczenie się wynika z wielu czynników – np. na wszystkich rozjazdach tramwaje zwalniają do 10 km/h. I podczas gdy autobus przejechałby skrzyżowanie z normalną prędkością 40-50 km/h, to tramwaj jedzie w żółwim tempie. Wykorzystano to zresztą w 2020 – gdy zawieszono nocne tramwaje, przyspieszono rozkłady autobusów. Efekt? „662” do Ruczaju dociera pięć minut szybciej niż „62”. Podobnie „664” do Piastów czy „669” do Nowego Bieżanowa. Teraz, po zmianach, znowu będą jechać dłużej.

Kolejny problem – tramwaje nie mogą zjechać z trasy, by np. obsłużyć większą część rejonu. Mieszkańcy osiedla Piastów dziesięć lat temu walczyli, by ówczesny autobus wjeżdżał w głąb zabudowań (jak np. „159”) i tym samym skrócił się dystans jaki muszą do niego podchodzić. W zamian, uruchomiono tramwaj który nie może zjechać i prośby pasażerów zostały uciszone. Nie wspominając już o „62” które wymusiło zabranie Nowej Hucie, Wzgórzom Krzesławickim i os. Na Stoku świetnego „609” do centrum i zastąpienia go niepopularną dowozówką „642” (do dziś ludzie liczą na powrót „609”). Czy naprawdę nikogo nie gryzie, że nocą z Rynku dojadę bezpośrednio nawet do Cmentarza Olszanica, ale już nie do dużych osiedli przy al. Solidarności czy na Stokach?

Itp., itd. Są momenty gdy nocne tramwaje się przydają, głównie na specjalne wydarzenia, gdy są bardzo duże potoki pasażerskie – choćby w sylwestra czy w juwenalia. Wtedy jednak i tak są uruchamiane dodatkowe linie, więc można by po prostu na te kilka okazji w roku przywrócić nocną komunikację szynową. W pozostałe, lepszy byłby częstszy i szybszy autobus. MPK i tak na bieżąco kupuje nowe wozy, więc jest w stanie wygospodarować tabor.

Zapytam Was zatem, drodzy Czytelnicy, co wolicie – tramwaj co godzinę czy autobus co pół, do tego jadący szybciej do celu?

Jacek Mosakowski